Laravel Kurulumu, Temel Ayarları ve Yapılandırması Nasıl Yapılır?

Laravel, günümüz web uygulama geliştirme süreçlerinde sıklıkla tercih edilen güçlü ve esnek bir framework’tür. Bu yazıda, Laravel kurulumunun adım adım nasıl gerçekleştirileceğini, gerekli hazırlıkların neler olduğunu ve temel ayarların nasıl yapılacağını keşfedeceksiniz. Laravel’in sunduğu avantajları ve işlevselliği tam anlamıyla kullanabilmek için bu rehberle, geliştirme sürecine sağlam bir başlangıç yapabilirsiniz. Laravel ile yeni projeler oluşturmak, veritabanı yapılandırması ve temel ayarların yapılması gibi konulara ışık tutacak bu makale, yeni başlayanlardan deneyimli geliştiricilere kadar herkes için değerli bilgiler sunmaktadır. Hızla değişen web teknolojilerine ayak uydurmak isteyen yazılımcılar için vazgeçilmez bir kaynak olması için hazırladık!Laravel’ın temellerini öğrenin; kurulum, yapılandırma, ve ilk adımlarıyla projelerinizi hızlıca oluşturun.

Laravel Nedir? Framework’ün Temel Tanımı

Laravel, PHP programlama dilinde yazılmış modern ve güçlü bir web uygulama framework’üdür. İlk olarak 2011 yılında Taylor Otwell tarafından geliştirilmiş olup, kısa sürede PHP geliştiricileri arasında popüler hale gelmiştir. Laravel, geliştiricilere daha hızlı ve daha kolay uygulama geliştirmek için güçlü araçlar ve özellikler sunar.

Framework, MVC (Model-View-Controller) mimarisine dayanmaktadır. Bu yapı, uygulama bileşenlerini ayrı katmanlar halinde düzenleyerek kodun daha temiz, okunabilir ve bakımının kolay olmasını sağlar. Laravel, geliştiricilerin iş süreçlerini basit ve düzenli bir şekilde yönetmelerine olanak tanır.

Laravel’in sunduğu bazı önemli özellikler şunlardır:

• Routing: Kullanıcı isteklerini rahatlıkla yönlendirebilmenizi sağlar.
• Middleware: HTTP isteklerini filtrelemek ve kullanıcı doğrulaması yapmak için kullanılır.
• Eloquent ORM: Veritabanı işlemlerini sade ve anlaşılır bir şekilde gerçekleştirmenizi sağlar.
• Blade Templating Engine: Geliştiricilere dinamik ve yeniden kullanılabilir kullanıcı arayüzü oluşturma imkanı sunar.
• Artisan CLI: Komut satırı arayüzü ile projeleri hızla yönetmenizi ve oluşturmanızı sağlar.

Sonuç olarak, Laravel, web uygulamaları geliştirmek isteyen PHP geliştiricileri için kapsamlı bir araç seti sunan güçlü bir framework’tür. Sağladığı kolaylıklar ve esneklik sayesinde, projelerinizi daha hızlı ve etkili bir şekilde hayata geçirmenize yardımcı olur.

Laravel İçin Gereksinimler ve Hazırlık

Laravel framework’ünü kullanmaya başlamadan önce, belirli sistem gereksinimlerini karşıladığınızdan ve gerekli yazılımların yüklü olduğundan emin olmalısınız. İşte Laravel kurulumu için gereken temel gereksinimler ve hazırlık süreçleri:

1. PHP Sürümü

Laravel, PHP 7.4 ve üzeri sürümleri destekler. Bu nedenle, sisteminizde uygun bir PHP sürümünün kurulu olması gerekmektedir. Aşağıdaki uzantıların da yüklü olduğundan emin olun:

• OpenSSL
• PDO
• Mbstring
• Tokenizer
• XML
• JSON

2. Composer

Laravel projelerini yönetmek ve gerekli bağımlılıkları yüklemek için Composer kullanılması önerilir. Eğer sisteminizde Composer yoksa, Composer’ın resmi web sitesinden indirip yükleyebilirsiniz.

3. Veritabanı Yönetim Sistemi

Laravel, birçok veritabanı yönetim sistemiyle uyumludur. MySQL, PostgreSQL, SQLite veya SQL Server gibi veritabanlarından birini tercih edebilirsiniz. Veritabanı ayarlarınızı yapmak için gerekli bilgileri (kullanıcı adı, şifre, veritabanı adı vb.) not alın.

4. Web Sunucusu

Laravel uygulamalarını çalıştırmak için Apache veya Nginx gibi bir web sunucusuna ihtiyacınız vardır. Sunucunuzun mod_rewrite desteğine sahip olduğundan ve gerekli yapılandırmaların yapıldığından emin olun.

5. Dosya İzinleri

Laravel uygulaması çalışırken, belirli klasör ve dosyaların yazma izinlerine ihtiyacı vardır. storage ve bootstrap/cache klasörlerinin yazılabilir olduğundan emin olun. Bu klasörlerin izinlerini ayarlamak için şu komutları kullanabilirsiniz:

sudo chmod -R 775 storage
sudo chmod -R 775 bootstrap/cache

Tüm bu hazırlıkları yaptıktan sonra, Laravel kurulumuna geçebilir ve yeni bir proje oluşturma adımlarına devam edebilirsiniz.

Laravel Kurulumu İçin İlk Adımlar

Laravel kurulumu, doğru bir süreç izlenerek kolayca gerçekleştirilebilir. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken bazı temel adımlar bulunmaktadır:

1. Geliştirme Ortamını Hazırlama

Laravel, PHP tabanlı bir framework olduğundan, geliştiricilerin ilk olarak uygun bir geliştirme ortamı hazırlamaları gerekmektedir. PHP sürümünüzün 7.3 ya da daha yeni bir sürümde olduğundan emin olun. Ayrıca, Composer, Laravel projeleri için gerekli paketleri yönetmek adına en önemli araçtır. Bu nedenle Composer’ın sistemde kurulu olmasına dikkat edin.

2. Sunucu Gereksinimlerini Kontrol Etme

Laravel uygulamalarının doğru çalışabilmesi için bazı sunucu gereksinimlerinin karşılanması gerekir. Bu gereksinimler arasında OpenSSL, PDO, Mbstring, Tokenizer, XML, JSON gibi PHP uzantıları bulunmaktadır. Bu uzantıların yüklü olup olmadığını kontrol edin.

3. Terminal veya Komut İstemcisini Açma

Laravel yüklemesi yapabilmek için terminal veya komut istemcisini açarak gerekli komutları girmeniz gerekecek. Bu adım, daha sonraki adımlarda kullanılan komutları çalıştırmak için önemlidir.

4. Laravel’in Uygulandığı Dizini Belirleme

Projenizi oluşturmak için uygun bir dizin seçin. Laravel uygulamanızın dosyalarını nereye kurmak istediğinizi belirlemeniz faydalı olacaktır. Genellikle, web sunucunuzun kök dizini veya herhangi bir yerel geliştirme dizini tercih edilir.

Bu adımlar, Laravel kurulumu için gerekli olan başlangıç noktalarını sağlamaktadır. Gerekli ortamı ve dizin yapısını hazırladıktan sonra, Composer ile Laravel’in kurulumunu ve proje oluşturma sürecine geçebilirsiniz.

Composer ile Laravel Kurulumu

Laravel kurulumu için en yaygın yöntemlerden biri Composer kullanmaktır. Composer, PHP paketlerini ve bağımlılıklarını yönetmek için kullanılan bir araçtır. Aşağıda, Composer ile Laravel kurulum sürecini adım adım inceleyeceğiz:

1. Composer’ı Yükleme

Eğer sisteminizde Composer yüklü değilse, resmi Composer web sitesinden (getcomposer.org) gerekli dosyaları indirip yükleyebilirsiniz. Aşağıdaki komutlarla, terminal veya komut istemcisi üzerinden Composer’ı yükleyebilirsiniz:

php -r copy('https://getcomposer.org/installer', 'composer-setup.php');
php -r if (hash_file('sha384', 'composer-setup.php') === 'INSERT_HASH_HERE') { echo 'Installer verified'; } else { echo 'Installer corrupt'; exit(1); }
php composer-setup.php
php -r unlink('composer-setup.php');

2. Yeni Laravel Projesi Oluşturma

Composer kurulduktan sonra, Laravel projenizi bu komut ile oluşturabilirsiniz:

composer create-project --prefer-dist laravel/laravel proje-adi

Burada proje-adi kısmını kendi proje adınızla değiştirmeyi unutmayın. Bu komut, belirtilen adla yeni bir Laravel projesi oluşturacaktır.

3. Kurulumun Tamamlanması

Kurulum işlemi tamamlandığında, projenizin bulunduğu dizine gitmek için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:

cd proje-adi

Artık Laravel projeniz hazır ve diğer yapılandırma adımlarına geçebilirsiniz. Laravel’in çalıştığını kontrol etmek için, geliştirme sunucusunu başlatmak için şu komutu kullanın:

php artisan serve

Bu komut, projenizi yerel bir sunucuda çalıştırmaya başlayacak ve genellikle http://localhost:8000 adresinde ulaşılabilir olacaktır.

Composer ile Laravel kurulumu bu kadar basit! Şimdi, sıradaki adımlara geçmek için projenizin temel ayarlarını yapılandırabilirsiniz.

Yeni Laravel Projesi Oluşturma ve Dosya Yapısı

Laravel projesi oluşturmak, framework ile çalışmaya alışabilmek açısından oldukça önemlidir. Yeni bir Laravel projesi oluşturduktan sonra, dosya yapısını anlamak da bu süreçte size yardımcı olacaktır. Laravel’de yeni bir proje oluşturmak için Composer kullanarak basit bir komut gereklidir.

Yeni Proje Oluşturma

Yeni bir Laravel projesi oluşturmak için aşağıdaki komutu terminalde çalıştırabilirsiniz:

composer create-project --prefer-dist laravel/laravel proje_adi

Burada proje_adi kısmını istediğiniz proje ismi ile değiştirebilirsiniz. Komut başarıyla tamamlandığında, belirtilen isimde bir klasör oluşturulur ve içine Laravel’in temel dosyaları yerleştirilir.

Dosya Yapısı

Yeni oluşturduğunuz Laravel projesinin dosya yapısını inceleyelim. Ana dizin, aşağıdaki klasör ve dosyalarla birlikte gelir:

• app/: Uygulamanızın alan modelinin, hizmetlerinin ve kodlarının yer aldığı dizin.
• bootstrap/: Laravel’in başlangıç dosyalarının bulunduğu dizin.
• config/: Uygulama yapılandırma dosyalarının bulunduğu dizin.
• database/: Veritabanı göçleri ve seed dosyalarının bulunduğu dizin.
• public/: Uygulamanızın halka açık olan klasörü, burada CSS, JavaScript ve görüntü dosyaları yer alır. Ayrıca index.php dosyası da buradadır.
• resources/: Görünümler, stil dosyaları ve dil dosyaları gibi kaynakların bulunduğu dizin.
• routes/: Uygulamanızın rotalarının tanımlandığı dosya.
• storage/: Geçici dosyalar, loglar ve dosya yüklemeleri için alan.
• tests/: Uygulama testlerinin yer aldığı dizin.
• vendor/: Composer tarafından yönetilen bağımlılıkların bulunduğu dizin.

Bu dosya yapısını anladıktan sonra, Laravel uygulamanızı geliştirmeye başlamak için gerekli kaynaklara erişiminiz olacaktır. İlerleyen adımlarda, bu dizinlerdeki dosyalar ve içeriklerle çalışırken daha fazla derinlemesine bilgiye sahip olacaksınız.

Docker Nedir?

Laravel .env Dosyası ve Temel Ayarları Yapma

Laravel projelerinde, uygulamanızın yapılandırmaları ve ayarları genellikle .env dosyasında tutulur. Bu dosya, çeşitli çevresel değişkenleri yönetmek için kullanılır ve özellikle veri tabanı bağlantıları, uygulama anahtarları ve API erişim bilgileri gibi hassas bilgiler için idealdir.

.env Dosyasının Oluşturulması

Yeni bir Laravel projesi oluşturduğunuzda, otomatik olarak bir .env dosyası oluşturulmaz. Bunun yerine, .env.example dosyasını kopyalayarak bir .env dosyası oluşturmanız gerekecektir:

cp .env.example .env

Temel Ayarların Yapılandırılması

.env dosyanızı oluşturduktan sonra, temel ayarları yapılandırmaya başlayabilirsiniz. Aşağıda yaygın olarak değiştirilmesi gereken bazı ayarları bulabilirsiniz:

• • APP_NAME: Uygulamanızın ismi.
  • APP_ENV: Uygulamanızın hangi ortamda çalıştığını belirten değişken (local, production gibi).
  • APP_KEY: Uygulama anahtarı, Laravel uygulamanız için gereklidir. Anahtarı oluşturmak için terminalde şu komutu çalıştırabilirsiniz:

php artisan key:generate

• APP_DEBUG: Hata ayıklama modunu açıp kapatmanıza yarar, genellikle geliştirme aşamasında ‘true’ olmalıdır.
• DB_CONNECTION: Veritabanı türü (mysql, sqlite, postgresql gibi).
• DB_HOST: Veritabanı sunucusunun adresi (genellikle localhost).
• DB_PORT: Veritabanı portu (genellikle 3306).
• DB_DATABASE: Kullanılacak veritabanının ismi.
• DB_USERNAME ve DB_PASSWORD: Veritabanı kullanıcı adı ve şifresi.

Ayarların Uygulanması

Değişikliklerinizi kaydettikten sonra, uygulamanızın bu ayarları kullanabilmesi için öncelikle Laravel’in yapılandırmayı yenilemesi gerekecektir. Terminalde aşağıdaki komutu çalıştırarak önbelleği temizleyebilirsiniz:

php artisan config:cache

Artık Laravel projenizdeki .env dosyasını ve temel ayarları başarılı bir şekilde yapılandırmış oldunuz. Bu ayarlar, projenizin düzgün çalışması için kritik öneme sahiptir ve projeyi geliştirmeye devam ederken gereken değişiklikleri yapmaya hazır olmalısınız.

Veritabanı Yapılandırması ve Ayarları

Laravel uygulamanızın veritabanı ile iletişim kurabilmesi için gerekli ayarların yapılması önemlidir. Bu yapılandırmalar, genellikle projenizin kök dizininde bulunan .env dosyasında gerçekleştirilir.

1. .env Dosyasını Düzenleme

.env dosyasında, veritabanı bağlantı bilgilerinizi tanımlamanız gerekmektedir. Aşağıdaki anahtarlar, veritabanı ayarları için kullanılacak parametreleri içerir:

• DB_CONNECTION : Kullanılacak veritabanı türü (örneğin, mysql, sqlite, postgresql).
• DB_HOST : Veritabanı sunucusunun adresi. Genellikle 127.0.0.1 veya localhost olarak ayarlanır.
• DB_PORT : Veritabanı sunucusu için port numarası. MySQL için genellikle 3306 kullanılır.
• DB_DATABASE : Kullanılacak veritabanının adı.
• DB_USERNAME : Veritabanı kullanıcı adı.
• DB_PASSWORD : Veritabanı kullanıcısının şifresi.

2. Veritabanı Bağlantısını Test Etme

Yapılandırmaları tamamladıktan sonra, veritabanı bağlantınızı test etmeniz önemlidir. Bunu Laravel’in Artisan komut satırı aracı ile gerçekleştirebilirsiniz. Aşağıdaki komut, veritabanı bağlantısını kontrol edecektir:

php artisan migrate

Eğer bağlantı başarıyla sağlanmışsa, herhangi bir hata almayacaksınız ve migrate işlemi düzgün bir şekilde gerçekleşecektir.

3. Migration Dosyaları ile Veritabanı Yapısı Oluşturma

Laravel, veritabanı yapısını kolayca oluşturup yönetmenize olanak sağlar. Migration dosyaları, veritabanındaki tabloların yapısını tanımlamanızı sağlar. Aşağıda, yeni bir migration oluşturmak için kullanabileceğiniz bir komut yer alıyor:

php artisan make:migration create_users_table

Oluşturduğunuz migration dosyasında, tabloların hangi sütunlara sahip olacağını tanımlayabilirsiniz. Daha sonra bu migration’ı çalıştırmak için tekrar migrate komutunu kullanabilirsiniz:

php artisan migrate

Bu adımlar ve yapılandırmalar, Laravel projeniz için sağlam bir veritabanı temeli oluşturmanıza yardımcı olacaktır.

Laravel Projesini Test Etme ve İlk Çalıştırma

Laravel projenizi başarıyla kurduktan ve gerekli ayarları yaptıktan sonra, projenizi test etme ve ilk çalıştırma aşamasına geçebilirsiniz. Bu aşama, kurulum sırasında yaptığınız ayarların doğru olduğundan emin olmanıza yardımcı olacaktır.

Geliştirme Sunucusunu Başlatma

Laravel, yerel geliştirme için entegre bir sunucu sunmaktadır. Bu sunucuyu başlatmak için proje dizinine gidin ve şu komutu terminalde çalıştırın:

php artisan serve

Bu komut, varsayılan olarak http://localhost:8000 adresinde bir geliştirme sunucusu başlatacaktır. Tarayıcınızda bu adresi açarak Laravel projenizi görüntüleyebilirsiniz.

Uygulamanın Çalıştığını Kontrol Etme

Daha önce oluşturduğunuz veya varsayılan gelen Welcome sayfasını görmek, kurulumun başarılı bir şekilde yapıldığını gösterecektir. Eğer bu sayfayı görebiliyorsanız, Laravel’inizi doğru bir şekilde kurmuşsunuz demektir. Ancak sayfa yüklenmezse, terminaldeki hata mesajlarını kontrol ederek sorunu teşhis edebilirsiniz.

Hata Ayıklama

Eğer proje çalışmıyorsa, Laravel’in storage/logs/laravel.log dosyasını kontrol ederek hatalarla ilgili daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Bu dosya, projenizdeki hatalarla ilgili log kayıtlarını tutar ve sorunun çözümüne yardımcı olabilir.

Proje Yapılandırmalarını Gözden Geçirme

Son olarak, .env dosyanızı tekrar gözden geçirerek veritabanı bağlantı bilgileri ve diğer yapılandırma ayarlarının doğru olduğundan emin olun. Veritabanınıza erişim sağlanamıyorsa, ilgili ayarlarda bir yanlışlık olabilir.

Bu adımları takip ederek Laravel projenizi test etmiş oldunuz. Eğer her şey düzgün çalışıyorsa, projeniz üzerinde geliştirmelere başlayabilirsiniz!